رفوگری قالی تاریخچه وآشنایی مقدماتی
پیدایش رفوگری قالی
رفوگری قالی تاریخچه وآشنایی مقدماتی
قبل از آشنایی با پیدایش پیشه و هنر رفوگری فرش.ابتدا باید نیم نگاهی مقدمه وار بر پیدایش هنرقالیبافی بیندازیم. زیرا که رفوگری معلول و الزام قالیبافی میباشد.
هنر قالیبافی، تاریخی به درازای تاریخ تمدن کشورمان دارد.قالیبافی که در ابتدا چنانکه به نظر میرسد بصورت تک دستگاه بافی و کار زنانه پا به عرصه وجود گذاشت .و سالیان دراز و قرون متمادی به همان صورت غیر متمرکز به حیات خود ادامه داد.
البته در مواردی نادر که فرشهای با ابعاد بزرگ بافته شده است، بطور مثال برای قصر پادشاهان.بافت و تولید این قالیهای نفیس توسط گروهی کامل از همه دست اندرکاران فرش اعم از طراح . رنگرز قالیبافان حرفه ای و صدالبته ناظران و مهندسان کارازموده .انجام گردیده است.
از اتمام بافت اولین قالی و استفاده به جهت زیرانداز.و پوسیده شدن قالی بعد از مدتی در اثر نفوذ نم و رطوبت. یا پارگی به هردلیلی، به رفوگری و تعمیرات قالی احساس نیاز شد.
و این چنین به نظر میرسد که باز هم اولین تعمیرکاران و رفوگران قالی نیز. همچون بافندگان قالی، بانوان بوده اند. که با وسایل ابتدایی شروع به تعمیر و بازسازی قالی نموده اند.
اولین تعمیرات انجام شده روی قالی
با توجه به شواهد و قرائن بدست امده از قالیهای باستانی.پیدایش رفوگری قالی و اولین رفو بر روی قالیها این چنین بود که .
- بخش پوسیده و یا سوخته قالی را به شکل هندسی مثل مربع و مستطیل، میبریدند. و دور می انداختند.
- هم اندازه همان محل از یک فرش کهنه ی دیگر که پوسیدگی زیاد داشت را جدا می کردند.
- تکه جداشده را در محل قرار میدادند.
- سپس با نخ و سوزن بخش جدید را به فرش پیوند میزدند.
- البته در انجام این کار توجهی به هماهنگی طرح و نقشه و رنگ نمیشد. یا حتی خواب فرش را هم در نظر نمی گرفتند.
در حقیقت همان انجام وصله روی لباس بود، که روی فرش انجام میشد.
خرید تابلوی زیبای وان یکاد
تکامل و نمود رفوگری به شکل شغلی مستقل
بزرگتر شدن شهرها و نهادینه شده مدنیت .و ساکن شدن انسان در شهرهای بزرگ باعث بوجود امدن بازار و رونق تجارت شد.
اولین طبقه ی متمولین بوجود آمدند و ساخت خانه های بزرگ با اتاقهای فراوان و سرسراهای بزرگ و نیاز به مفروش شدنشان . باعث رونق تولید فرش و خروج قالیبافی از حالت یک کار خانگی و خمود به کارگاههای متمرکز فرشبافی فعال و پویاگردید.
و قالیبافی بصورت بنگاه اقتصادی پردرآمد مطرح شد و به تبعیت از آن و نیاز به نیروی متخصص جهت رفع آسیب های وارده بر قالی در زمان تولید، رفوگری نیز به شکل شغلی مستقل پا به عرصه وجود گذاشت.
پیدایش رفوگری قالی
سکون و رخوت هنر رفوگری طی قرون وادامه آن تا عصر معاصر
طی قرون متمادی، رفوگری بدون هیچ پیشرفتی به حیات خود ادامه داد و کورسوی چراغش، کم رونق و کم فروغ در گوشه کنار و پستوهای بازارها نیمه روشن بود.
همچنین با توجه به انجام تعمیرات محدود و مشخص بر روی قالیها.اجرت و دستمزد ناچیزی نصیب رفوگر میشد. که این درامد بخور نمیر .باعث عدم استقبال قشر جوان هر دوره از شاغل شدن در این صنعت و هنر میشد.
وخصوصا با پیشرفت در صنعت و تولید نخ و پشم نازکتر و مرغوبتر.و تولید قالیهای با رج بالا و نفیس.دیگر رفوگری بصورت سابق محکوم به زوال همیشگی بود.
چون قالیهای ریز و رج بالا نیاز به هنرمندانی خبره و حقیقتا جراح داشت تا با دستان هنرمندشان مرهمی بر زخم قالی و تولید کنندگان و تک باف ها بگذارند.
و عصر معاصر شاهد طلوعی بی بدیل در هنر رفوگری قالی ایران و جهان گردید و استاد فقید هنرمند حاج جواد زعفرانچی پا به عرصه میدان رفوگری گذاشت و با ابداعات شیوه های نوین و هنرمندانه بر تن رخوت زده رفوگری .خلعت و قبایی نو و شکیل پوشاند.
بردم هنر روفه به اوج همچو سپیدار انگه که رسیدم نبدش بیش نهالی
در مقاله های دیگر بطور کامل بر ابداعات و شیوه های نوین استاد جواد زعفرانچی بصورت کامل خواهیم پرداخت.
رفوگری قالی تاریخچه وآشنایی مقدماتی
نگاهی مختصر بر ابداعات استادجواد زعفرانچی
استاد حاج جواد زعفرانچی در خانواده ای بدنیا امد که تولید قالی بصورت متمرکز در کارگاه با تولید همزمان چند ده دستگاه قالی .شغل خانوادگی شان بود.
مغز و روح استاد جواد زعفرانچی در کارگاه و باغستان جلوی کارگاه با رنگرزی و طراحی و تولید قالی عجین شدو نبوغ استاد در میان هنر قالی و گل و بوته های ان شکوفا گردید.
خدمات و ابداعات هوشمندانه ی استاد که همه اهالی راستین هنر قالی را به تعظیم واداشت در این مجال اندک نمیگنجد.به امید یزدان در مقاله ای کامل به همه جوانب ابتکارات هوشمندانه ی استاد خواهیم پرداخت.
نظرات کاربران